Uç kısmı değiştirilebilir matkaplar nispeten yeni bir takım geliştirme alanıdır. Bu matkaplar, çok sayıda delik için önemli avantajlar sunarak kendileri için piyasada özel bir konum oluşturmayı başarmışlardır. Genel olarak bu matkaplar; delik çapı ile tolerans aralığının bir kombinasyonuyla tanımlanan bir ara bölgeyi kapsamaktadır. Bu ara bölge, yekpare karbür matkaplar ile değiştirilebilir takma uçlu matkaplar arasında kalan (bazen de örtüşen) alanların bazılarını ihtiva etmektedir.
Ancak günümüzün işleme dünyasında rekabet edebilme şansına sahip olmak için uç kısmı değiştirilebilir kavramı, daha yüksek beklentileri bile daha iyi karşılayabilmek maksadıyla, bir adım ileri atmalıdır.
Farklı kabiliyetlere sahip matkaplar tipine göre; yekpare karbür, değiştirilebilir takma uçlu ve uç kısmı değiştirilebilir matkaplardır. Hepsi de aşağı yukarı, takım geliştirmede olduğu kadar delik ihtiyaçları ve takımlama için uygulama sınırlamalarına göre kendilerine özgü uygulama alanlarına sahiptir. Bugün bu birkaç matkap tipi, hiçbir şekilde sabit kalmayan ve değişen matkap gelişimleri ile kabiliyetlerine uygun şekilde evrimleşen, talaşlı imalatın alt alanlarından birini oluşturan delik delme alanına egemendir.
Uzun bir süredir gelişim için yüksek potansiyele sahip, 12 mm’den ile 30 mm’ye kadar çap ve çapın 3 ila 5 katı derinlik özelliğinde, çok sayıda delik tipi bulunmaktadır. Bu durum, özellikle performans ile beraber güvenlik, takım ömrü ve delik kalitesinde tutarlılık ile de ilgilidir. Kılavuz çekilecek delikler, raybalanacak delikler, ısı eşanjörlerindeki boru-levha delikleri, daha hassas seri üretim delikler ve genel olarak daha derin delikler tipik deliklerdir. Bu deliklerin ortak özelliği, genellikle yüksek matkap hassasiyeti gerektiren IT9 ile 10 arası orta tolerans seviyesi ile sınırlanmış olmalarıdır.
Dar tolerans aralığına sahip bu geniş uygulama alanında bir takımdan beklentiler çok yüksektir. Konu uç kısmı değiştirilebilir matkap teknolojisi olduğunda, bu alan için ölçü ve tasarım ile ilgili olarak, kabul edilebilir uç konsepti için minimum ve maksimum ölçüler, takım yönetimi ve olası işleme performansı gibi hem uygulama hem de kapasite sınırlamaları mevcuttur. Delik çapı, toleransları, derinliği ve kalitesi ile birlikte uygulama açısından doğru ara alan için bu uç kısmı değiştirilebilir matkaplar mükemmel bir çözümdür.
Başlangıçta uygulamaya bağlı olarak, uç kısmı değiştirilebilir matkabın ilgili tolerans alanındaki delikleri ve Ra 2.5 mikron seviyesinde yüzey kalitesini garanti ettiğinden söz edilebilir. Bazı durumlarda delik derinliği kapasitesi için, daha kısa ve ara uzunlukların bulunmasının yanında daha yüksek derinlik özelliği de gerekebilir. Aynı zamanda daha yüksek kararlılık ile birlikte kademeli ve havşalı delik oluşturma kabiliyeti seçeneklerinin de olması gereklidir. Bugün önemli olan bir diğer nokta ise; daha yüksek nüfuziyet hızları, daha uzun ve yüksek istikrara sahip uç takım ömrü potansiyelidir. Verimlilik açısından ise uçların kolay, hızlı ve tezgâh için hataya imkan vermeyecek şekilde değiştirilebilmeleri gerekmektedir.
Uç kısmın değiştirilebilir olma kavramı birkaç yıldan beri piyasadadır ve tasarıma bağlı olarak değişen oranlarda başarı yakalamıştır. Bu tipte bir değiştirilebilirlik kavramı ile yeni neslin daha başarılı olması için üstesinden gelinmesi gereken bazı potansiyel zayıflıklar bulunmaktadır. İyileştirilmesi gereken ana alanlar arasında daha yüksek mukavemet ve arayüz kararlılığı, kesme sırasında daha düşük titreşim ve daha yüksek kesme değerleri gibi hususlar bulunmaktadır. Uygulama ve uç değiştirme sırasında kullanıcı dostu olması, talaş tahliyesindeki verimi, delik kalitesinde tutarlılık ve üretimde matkabın güvenilirliği gibi öncelikli olan noktalar arasındadır.
Rüştünü ispatlamış başka matkap kavramları ve bu tipte potansiyel dezavantajlar varken neden uç kısmı değiştirilebilir matkap kullanmalı?
Özellikle de yeni nesil tip başta olmak üzere bu tip matkap çok sayıda avantajı beraberinde getirmektedir:
- Daha kısa işleme süresi, daha hızlı işleme alma, daha uzun takım ömrü ve daha yüksek tezgâh kullanımı gibi parametrelerin herhangi birinden de görülebileceği gibi delik başına daha düşük maliyet elde edilebilir:
- Daha kısa uç değiştirme süresi ile verimlilik artışı matkap uçlarının değiştirme yöntemi ile daha yüksek çalışma güvenliği. Burada yeni arayüz tasarımı anahtar faktördür.
- İşleme sırasında bir matkabın güvenilirliği, verimliliğin artması için de potansiyel bir faktördür. Bu güvenilirlik matkabın; farklı deliklerin, kurulumların ve malzemelerin sahip olduğu değişen taleplere cevap verme kabiliyetinden etkilenir.
- Güvenlik; hurdaya çıkacak olan parça üretme riskini, gereksiz bekleme süresini ve takım kırılmalarını etkilediğinden önemli ölçüde takım tasarımına bağlıdır,
- Takımların taşlama, kaplama, taşıma ve depolanmasından oluşan “takım yenileme” olgusunun ortadan kaldırılması. Matkap uçları bir kez kullanılmasına rağmen daha düşük takım maliyeti ortaya çıkmaktadır.
- Geniş matkap çeşitleri; özelleştirilmiş ve genel amaçlı çözümler ihtiva eden optimizasyon ile en yakın ihtiyaç seviyesinin belirlenmesine imkan sağlar.
- Son işlemlerin kalite taleplerinin iyileştirmesini veya daha iyi karşılanmasını temin etmek için, takip eden ardışık operasyonlar daha iyi hazırlanabilir.
Yeni nesil olarak piyasaya sunulan uç kısmı değiştirilebilir matkap; bu büyüyen delik delme ara alanında daha iyi işleme ekonomisi sunmak için geliştirilmiştir. Yeni matkap, modern yekpare karbür ve değiştirilebilir takma uçlu matkaplara alternatif olarak avantajlı konumuyla programa dahil edilmiş yapıdadır.
Hali hazırda geliştirilmiş matkap konsepti, şu anda modası geçmiş değiştirilebilir takma uçlu matkap konseptlerinin, çeşitli helisel matkapların, kürek matkapların, vb’lerinin egemen olduğu uygulama alanlarında gelişmiş bir alternatif sunmayı amaçlamaktadır. Bugün; yeni tok, mikro tanecikli, PVD kaplamalı sementit karbür uç kalitesini ihtiva eden nüfuziyet hızı, ince işleme kabiliyeti, güvenilirlik ve takım kullanımının gelişmiş bir kombinasyonu tedarik edilebilmektedir. Bu yeni kavram ile gelen diğer önemli bir avantaj sadece uygun olması değil, uygulamaları da optimize etme özelliğidir. Bu güvenli yeni teknolojiyi; matkap ile uç arasındaki yüksek hassasiyette ara yüz, benzersiz kanal tasarımı, gelişmiş kesici kenar ile birlikte çap aralığı ve adımlar, uzunluk ve sap alanlarındaki mevcut seçenekleri ile tedarik etmek mümkündür.
Ucu değiştirilebilir matkaplar için bu yeni konsept, geniş bir aralıktaki uygulamalar, delik hacimleri, delik tipleri, takım tezgahları, fener mili hız aralıkları ve kurulumlara uygun olacak şekilde geliştirilmiştir:. Değiştirilebilir takma uçlu matkapların kullanılamayacağı düşük tezgâh özelliklerinde kullanılabilecek bir çözüm olarak da görülebilir. Ancak, büyük ve daha güçlü tezgâhların sunduğu potansiyellerin iyi bir şekilde kullanılması için de ideal bir çözümdür. Başlangıcından itibaren bu matkap için geliştirme kriterleri, herhangi bir uygulamada ilk andan itibaren yeterli şekilde çalışması, daha düzgün kesme etkisi yaratması ve tezgâhta uçların kolayca değiştirilebilir olmasıdır.
Bugün yeni bir uç kısmı değiştirilebilir matkap; sadece düz delikler ile sınırlandırılmamalı, aynı zamanda grup delik delme, birbirine çapraz geçen delikleri delme, iç bükey ve dış bükey giriş ve çıkış yapma ile birlikte açısal yüzeylere sahip iş parçalarına girebilme gibi özelliklere de sahip olacak şekilde çok yönlü olmalıdır. Sonuç olarak matkap, geniş kapsamlı uygulamalarda kullanım için onu uygun hale getiren uygulanabilir kesme değerleri açısından da geniş bir pencereye sahip olmalıdır.
