Merkezi Almanya Braunschweig’da bulunan hesaplama yazılımları uzmanı GWJ Technology GmbH, yazılım ürünlerindeki yeni özelliklere ve iyileştirmelere devam ediyor. Web tabanlı eAssistant hesaplama yazılımının offline kardeşi TBK 2014 hesaplama yazılımının V32.2_208 sürümü ile dişli kutularını hesaplamak, tasarlamak ve optimize etmek için daha da güçlü bir çözüm sunuluyor. 

Silindirik dişli çifti: Yeni özellikler

Önceki sürümlerde toplam profil kaydırma oranının dişlilere dağılımında çeşitli tasarım seçenekleri dikkate alınmıştır: “Kullanıcı tanımlı veri” ve “dengelenmiş kayma” seçeneklerine zaman içinde “minimal kayma hızı”, “maksimum diş dibi emniyeti”, “maksimum yanak emniyeti” ve “maksimum aşınma dayanımı (integral)” seçenekleri de dahil edilmiştir.

Bütün bunların ötesinde en son eklenen “sabit çalışma eksenleri arası mesafe (yeniden hesaplama)” seçim imkânı ile profil kaydırma oranları toplamını, eksenler arası mesafeden bağımsız olarak girmek ve dişlilere dağılımını hesaplamak da mümkündür. Bu özellik ile örneğin, gövde içine yanlış eksenler arası mesafe ile monte edilmiş ve kullanılmakta olan silindirik dişli çiftleri hesapları düzeltilebilir. Böylelikle dişli çiftinin profil kavrama oranı, yanak boşluğu ve mukavemeti daha doğru hesaplanabilir, dolayısıyla mevcut dişli çiftinin performansı ve dayanımı artırılabilir. 

Pozitif profil kaydırma ile küçük diş sayılı dişlilerde alttan kesme önlenebilir ve eğilmeye karşı mukavemeti arttırılmış dişliler elde edilir. Daha küçük diş sayılarının kullanılması mümkün olur. Ancak, küçük diş sayılı dişlilerde pozitif profil kaydırma ile diş dibi mukavemeti arttırıldığı halde diş ucunda sivrileşme (sivri tepe) oluşur. Özellikle sertleştirilmiş dişlilerde diş başı kalınlığının büyük dişlilerde 0,4.m ve küçük dişlilerde 0,25.m’den daha küçük olması tavsiye edilmez. Bu son sürümde artık minimum diş başı kalınlığı faktörü, “Ayarlar” menüsü üzerinden doğrudan girilebilir.

Kaydırılmış profil referans çizgisine sahip kesici takımlar için, kaydırılmış profilin diş üstü yüksekliği faktörü “haMP0*” yanında diş dibi yüksekliği faktörü “hfMP0*” de görüntülenir ve raporlamada yer alır. Ayrıca bu değerler “kilitleme işlemi” kullanılarak, DIN 867’ye göre referans profili kaydırılmamış olarak hesaplanan diş dibi yükseklik faktörü “hfP0*” daima 1.0 olacak şekilde önceden girilebilir.

Ayrıca plastik dişliler için ANSI/AGMA 1106-A97’ye göre referans profili de eklenmiştir. 

Kesici takımların kafa formu için “tam radyüs” seçeneği şimdi freze çakılarına da eklendi.

Yük spektrumunun her yükleme durumu için şimdi genişlik faktörü “KHbeta” ve sıcaklık değerini girmek mümkündür, bu sayede SystemManager ile bağlantılı olarak sistem tasarımı çok hızlı bir şekilde yapılabilir ve dişli yanağı modifikasyonlarının dişli çark diş dibi ve yanaklardaki emniyet katsayılarına etkileri sistem olarak optimize edilebilir.

Raporlamada diş kontrol ölçüleri olarak nominal diş yüksekliğine ek olarak, artık etkin diş yükseklikleri (min/max) de veriliyor.  Ayrıca dişler arası genişlikler (diş boşluğu) için min/max değerleri eklendi.

Silindirik dişli çifti: VDI 2736 yönergesine göre plastik dişlilerde mukavemet hesapları 

“Silindirik dişli çifti” hesaplama modülünde şimdi DIN 3990, ISO 6336 ve ANSI / AGMA 2101 standart ve yönergeleri yanında şimdi VDI 2736’ya göre plastik dişlilerin hesaplanma yöntemleri de ilave edildi. Bu nedenle genel malzeme veri tabanına ilk plastik malzemeleri eklendi.

Bu malzemeler için sıcaklığa bağlı karakteristik değerler (yorulma mukavemeti ve elastiklik modülü gibi) VDI 2736 tarafından verilen diyagramlar kullanılarak yaklaşık olarak elde edilmiş ve veri tabanına ilave edilmiştir. Bu sayede VDI 2736’ya göre otomatik olarak hesaplanan diş dibi ve yanağındaki sıcaklıklara bağlı malzeme parametreleri elde edilerek mukavemet hesaplamalarında kullanılmaktadır. Hesaplanan diş yanağı veya diş dibi sıcaklıklarında ilgili plastiklerin maksimum servis sıcaklıkları, ilgili malzemelerin müsaade edilen maksimum sıcaklıklarını aştığı takdirde bir uyarı alınır.

Diş yanağı ve diş dibi sıcaklıklarının hesaplanması için otomatik ön belirleme verileri girilebileceği gibi alternatif olarak kullanıcı tarafından dişli gövde tasarımı, ısı yayan dış yüzeyler ile ısı transferi ve ısı direnci belirlenebilir.

Dişli malzeme çifti olarak plastik/plastik eşleşmesi olabileceği gibi plastik/metal seçimi de yapılabilir. Ayrıca metal/metal malzeme çifti ile yapılan hesaplama yöntemlerine göre karşılaştırmalar da yapılabilir. 

Bunun ötesinde VDI 2736’ya göre mukavemet hesapları için yük spektrumu da dikkate alınabilir.

Ayrıca VDI 2736’ya göre yapılan hesaplamalarda yağlama tipi olarak “kuru çalışma” seçeneği de eklenmiştir.

Planet dişli mekanizmaları: Profil kaydırma için yeni özellikler

Silindirik dişli çiftlerinde olduğu gibi planet dişli kademeler için de toplam profil kaydırma oranının dişlilere dağılımında çeşitli tasarım seçenekleri ilave edilmiştir. Şimdi “Kullanıcı tanımlı veri”, “dengelenmiş kayma”, “minimal kayma hızı”, “maksimum diş dibi emniyeti”, “maksimum yanak emniyeti” ve “maksimum aşınma dayanımı (integral)” seçenekleri de dahil edilmiştir. Ayrıca profil kaydırma oranlarını ve bunların toplamını girerek eksenler arası mesafeyi hesaplamak mümkündür. 

Bütün bunların ötesinde en son eklenen “sabit çalışma eksenleri arası mesafe (yeniden hesaplama)” seçim imkanı ile profil kaydırma oranları toplamını, eksenler arası mesafeden bağımsız olarak girmek ve dişlilere dağılımını hesaplamak da mümkündür. Bu özellik ile örneğin, gövde içine yanlış eksenler arası mesafe ile monte edilmiş ve kullanılmakta olan silindirik dişli çiftleri hesapları düzeltilebilir. Böylelikle dişli çiftinin profil kavrama oranı, yanak boşluğu ve mukavemeti daha doğru hesaplanabilir, dolayısıyla mevcut dişli çiftinin performansı ve dayanımı artırılabilir.

Bütün bu özellikler iç güneş dişli/planet dişli veya planet dişli/dış güneş dişli çiftleri için de mümkündür.

Sonsuz vida mekanizmaları: Sürtünme kayıplarının doğrudan girilmesi

Sonsuz vida çiftlerinin yük kapasitesi hesaplarında, hesaplanan güç kayıpları düzeltilebilir veya doğrudan girilebilir:

– Toplam güç kaybı P_V

– Yüksüz güç kaybı P_V0

– Yatak gücü kaybı P_VLP

– Sızdırmazlık (conta) güç kaybı P_VD

– Dişlerdeki güç kaybı P_VZ

Bu yöntemle, yük taşıma kapasitesi hesabı test düzeneklerinden elde edilen verilere daha iyi uyarlanabilir.

Yeni modül: Kütle atalet momentleri

Son sürümde “mil ve yataklar” modülüne yeni bir alt modül eklenmiştir. Bu modül münferit millerin ve dişli gövdelerinin yanı sıra mil sistemlerinin kütle atalet momentlerinin hesaplanmasını sağlar. Böylece tek tek mil kütleleri ve kütle atalet momentleri yanı sıra mil sisteminin tahrik mili ve çıkış mili ile ilgili kütle atalet momenti hesaplanabilir.

TBK yazılımının önceki V22. sürümüne kadar aynı isimdeki modül ile oluşturulan mevcut veriler bu amaçla okunabilir ve kullanılabilir.

DIN 743 yönergesine göre mil mukavemeti: 2000 ve 2012 yılı revizyon içeriklerine göre seçim yapılabilir

DIN 743’ün her iki versiyonu artık millerin kalıcı deformasyonuna karşı yorulma mukavemeti ve emniyetini hesaplamak artık mümkündür. Ayarlar menüsünden istenilen versiyon seçilebilir. Standart ayar artık DIN 743: 2012 versiyonudur.

3B-CAD eklentilerinin yeni sürümleri

3B-CAD eklentilerinin yeni sürümleri aşağıdaki CAD versiyonlarını da destekler:

– SOLIDWORKS (2020 yılı sürümüne kadar)

– Solid Edge (2020 yılı sürümüne kadar)

– Autodesk Inventor (2021 yılı sürümüne kadar)

– Siemens NX (NX 1926’a kadar)

Ek olarak SOLIDWORKS, Solid Edge ve Autodesk Inventor ile kremayer dişlisinin oluşturulması iyileştirildi. 

Uzman ellerden size

GWJ Technology GmbH, makine mühendisliğinde çeşitli standart hesaplama yazılımlarının yanında teknik satış süreçlerinin optimizasyonu için kullanılabilen CAD verilerine sahip müşteriye özel hesaplama ve görsel ürün/ürün grupları seçim araçlarına da odaklanmaktadır. Bunlar basit makine elemanları için standart yazılımlardan, 5 eksenli CNC işlemleri için gerçek 3B-diş formu geometrilerine yönelik özel dişli yazılımına kadar uzanmaktadır. Amaç, yakın iş birliği içinde ve verimli teknolojileri kullanarak müşterilere yeni rekabet avantajlarını sağlayabilmek için en iyi şekilde destek olmaktır. Uzmanlık, yüksek kalite standartları ve en yüksek müşteri memnuniyeti için mükemmel hizmet, şirket felsefesinin temel taşlarıdır.

İhtiyaç halinde şirketimiz size mühendislik hizmetleri veya eğitim programlarıyla uzmanlık bilgileri de sunmaktadır.

Pratik ve yetenekli üçlü olarak nitelendirilen “eAssistant/TBK+SystemManager+CAD Arayüz” yazılım paket veya modülleri; Türkiye ekonomisinin küçüldüğü ve bir de Covit-19 salgını nedeniyle uzaktan çalışmanın ağırlık kazandığı dönemde satın almak yerine 1-3-6-12 aylık sürelerle kiralanabilmekte ve ayrıca bakım sözleşmesi ve ücretlerine de gerek kalmamaktadır.

Bu uygulamanın; makine üretimi sektöründeki, özellikle ihracata yönelik tasarım ve üretim yapan işletmelerin ihtiyaçlarını ertelemeden gerçekleştirebilecekleri bir fırsat olacağını düşünüyoruz.

YouTube kanalımızdaki basit ve anlaşılır video eğitimlerimizi https://www.youtube.com/c/GwjDe42 linkinden izleyebilirsiniz.

Ayrıca bu aylık derginin 2020 yılı tüm sayılarında değişik ve ilginç yazılarımızı paylaşma imkanı bulduk. İlginiz ve geri dönüşleriniz için çok teşekkür ediyoruz.

Yazılımlarımıza yönelik sorularınız olursa, ilave bilgiye ihtiyaç duyarsanız ve denemek isterseniz; bir aylık deneme hesabı açmak için bizimle irtibata geçebilirsiniz.

Türkiye Temsilcisi – KAPEM Endüstriyel Danışmanlık ve Dış Tic. Ltd. Şti.-İstanbul

Dr. Müh. Ender Önöz

Tel: 0216-225 84 58 ; 0216-465 16 77 ; GSM: 0532-311 48 59

www.kapem.com; info@kapem.com